Số lượt xem: 318
Là người mở đường cho những công trình xây lắp lưới điện của cả Quốc gia, có thể nói, các cán bộ làm công tác bồi thường GPMB đã dành trọn cả tuổi thanh xuân, gắn trọn cuộc đời vào hàng vạn cuộc thương thuyết lớn bé, hàng ngàn tình huống khó xử và hàng trăm lần vắt tay lên trán, trằn trọc cả đêm để tìm giải pháp…
Câu chuyện của anh Phạm Xuân Việt, Phó trưởng Phòng Đền bù, Ban quản lý dự án các công trình điện Miền Trung (CPMB), trong dự án Trạm biến áp 220kV Ninh Phước và đường dây đấu nối để thu gom công suất các dự án điện mặt trời, điện gió tại tỉnh Ninh Thuận, là một “chuyện nhỏ” trong vô vàn những tình huống khó khăn trong việc thương thuyết giải phóng mặt bằng mà các cán bộ đền bù đã từng trải qua.
Công tác vận động giải phóng mặt bằng bắt đầu thực hiện khi phương án bồi thường được phê duyệt vào ngày 28/4/2020. Mặc dù đã có chính sách của Nhà nước về giá bồi thường nhưng do các dự án điện mặt trời được xây dựng nhiều ở Ninh Thuận nên giá đất đã tăng cao. Theo chính sách của nhà nước, đất nông nghiệp nằm trong hành lang an toàn được hỗ trợ hạn chế khả năng sử dụng bằng 30% giá đất nông nghiệp. Tuy nhiên, các Công ty tư nhân xây dựng nhà máy điện mặt trời sẵn sàng trả lên đến 100% để có mặt bằng nhanh thi công. Là người phụ trách công tác bồi thường GPMB ở khu vực này, anh Phạm Xuân Việt đã gặp rất nhiều khó khăn trong việc vận động người dân di dời, giao đất để xây dựng các đường dây truyền tải điện, nhất là khi Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Thuận yêu cầu đẩy nhanh tiến độ đóng điện vào tháng 6/2020, nhanh hơn dự định ban đầu 6 tháng.
Chính vì thế, trong lần chi trả đầu tiên, chỉ có 20/46 hộ gia đình nhận tiền bồi thường, hỗ trợ theo quyết định phê duyệt. Sau 3 lần chi trả tiếp theo, vẫn còn 10 hộ gia đình không chấp nhận mức bồi thường theo quy định.
Một loạt cuộc vận động tiếp tục được diễn ra, đến ngày 17/6, vẫn còn 3 hộ gia đình không đồng ý, trong đó có 2 gia đình là có khối lượng tài sản nhiều và thuộc nhóm “có máu mặt”. Hộ đầu tiên đòi bồi thường 500 triệu trong khi quy định của nhà nước chỉ cho phép bồi thường 60 triệu. Hộ thứ hai đòi 300 triệu cho phần đất được phê duyệt khoảng 40 triệu. Với khoảng chênh lệch lớn như vậy, các cuộc thương lượng luôn diễn ra trong trạng thái căng thẳng. Trong khi đó, đội quân chờ kéo đường dây đã được tập hợp “ăn chực nằm chờ” cả chục ngày rồi…
Đứng trước tình huống đó, anh Việt đã nghĩ đến việc yêu cầu chính quyền địa phương can thiệp để đảm bảo an ninh trật tự cho thi công. Tuy nhiên, đó là bước cuối cùng mà anh không bao giờ muốn thực hiện, nhất là lại đang dịp Đại hội Đảng các cấp, việc cưỡng chế có thể sẽ kéo theo nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Lục lại trong những mối quan hệ của mình, anh chợt phát hiện ra anh T là người thân của 2 hộ dân đó. Anh T là người có tiếng nói và rất hiểu biết, đang mong dự án đóng điện để có nguồn điện mạnh và ổn định cho người dân trong tỉnh. Ngay lập tức, anh Việt tìm đến ngỏ lời nhờ anh T làm “người thương thuyết” giúp. Các anh đã cùng nhau thảo luận để đưa ra các phương án khác nhau, trong đó có việc đối tác nhà thầu thi công xem xét bồi thường hỗ trợ thiệt hại do quá trình thi công cho dân. Bởi nếu việc giải phóng mặt bằng càng kéo dài, đối tác xây lắp cũng bị thiệt hại không nhỏ, nhất là khi đội quân xây lắp đang chầu chực chờ đợi.
Kết quả, sau cuộc nói chuyện của anh T với các hộ dân, một buổi trao đổi nhiều bên tiếp tục diễn ra với các mức đề nghị bồi thường khác nhau từ 2 phía. Đến 2h sáng, cuộc thương thuyết cũng đã có kết quả tốt đẹp, các hộ dân cũng đã hiểu được tầm quan trọng của dự án và đã đồng thuận. Anh Việt như trút được một gánh nặng.
Trong quãng thời gian lực lượng thi công dồn dập đưa quân triển khai dựng cột, kéo dây, anh Việt vẫn tiếp tục bám sát, trao đổi thật kỹ với chính quyền địa phương để kịp thời giải quyết những tình huống phát sinh xảy ra, nhằm đảm bảo cho việc thi công được thông suốt, đáp ứng tiến độ.
04h30’ ngày 29/6/2020, dự án được đóng điện thành công, mang tải 84MW và chiều hôm đó là 164MW. Ai cũng vui mừng khôn xiết. Ủy ban tỉnh mừng, Tập đoàn điện lực mừng, các nhà máy điện cũng mừng nhưng vui hơn cả là người dân trong tỉnh. Với nguồn năng lượng mới, người dân ở đây sẽ được hưởng một nguồn điện mạnh và ổn định.
Với việc đóng điện thành công dự án vượt tiến độ được giao, Ban A miền Trung đã được công nhận về tinh thần trách nhiệm và tận tâm với công việc. Cán bộ đền bù của Ban A rất quyết liệt, kiên trì và cũng rất tôn trọng, lắng nghe người dân, tìm mọi cách để các cuộc thương lượng đi đến kết quả cuối cùng.
“Công tác giải phóng mặt bằng vô cùng phức tạp. Chúng tôi phải làm việc với rất nhiều người dân, với mức nhận thức khác nhau, tính cách khác nhau… Có những người dân nhận thức hạn chế, làm việc vận động nhiều lần nhưng khi trả tiền lại không nhận, có khi đưa ra nhiều điều kiện không đúng quy định… Nhưng chúng tôi hiểu, vì dự án mà họ mất đất, mất ruộng vườn, mất nhà… nên chúng tôi luôn tôn trọng dân, đặt mình vào vị thế của người dân để đồng cảm, để chia sẻ” đó là cảm nhận chung của những người làm công tác BTGPMB.
Với các anh phòng Đền bù Ban A Miền Trung, những người trực tiếp tham gia điều hành nhiều dự án trọng điểm, cấp bách thì anh có cả “kho” tình huống khó xử. Những dự án lớn, như dự án đường dây 500kV kéo dài qua nhiều tỉnh, công tác đền bù bao giờ cũng có “điểm nóng”. Chẳng hạn, khi giải phóng mặt bằng cho đường dây qua các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế, người dân ở đây đã không chịu nhận đền bù do mức đền bù thấp. Sau nhiều lần đi thực địa và gặp gỡ với người dân, các anh nhận thấy, có thể đề xuất chính sách hỗ trợ cải tạo đất, tạo điều kiện cho các hộ dân có thêm kinh phí chuyển đổi cây trồng trên diện tích đã giải tỏa. Các anh đã gặp gỡ lấy ý kiến của các cơ quan chuyên môn, Ủy ban Nhân dân các tỉnh để lên phương án. Cuối cùng, giải pháp hỗ trợ kinh phí cho các hộ dân cải tạo đất để chuyển đổi cây trồng được chính quyền địa phương phê duyệt, nhận được sự đồng thuận cao của người dân và tạo ra những hiệu ứng tích cực. Nhờ đó, chỉ trong 2 tháng, các hộ dân trên 2 tỉnh đã nhận tiền bồi thường, hỗ trợ và bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công. Ngoài việc đẩy nhanh tiến độ, điều ý nghĩa nhất là giải pháp này được đưa vào áp dụng rộng rãi ở nhiều địa phương tương tự khác, mang lại sự thống nhất nhanh chóng trong công tác đền bù.
Nhiều khi, để được dân ủng hộ, các cán bộ bồi thường GPMB của chúng tôi phải sống với dân, cùng ăn uống, cùng chia sẻ niềm vui, nỗi buồn để từ đó dân tin yêu và ủng hộ. Tuy nhiên, với những người chống đối, với những người cứng đầu, chúng tôi cũng phải thực hiện các biện pháp mạnh mẽ và quyết liệt. Rất may, trong mấy chục năm làm đền bù của mình, số vụ cưỡng chế mà tôi phải thực hiện chỉ đếm trên đầu ngón tay
Là người tiên phong mở đường cho những đội quân xây lắp bước vào chiến dịch, cho những công trình truyền tải điện quốc gia được triển khai, các cán bộ bồi thường GPMB luôn hiểu rằng, họ cần phải nỗ lực để giải phóng mặt bằng, khơi thông dự án…
Công tác giải phóng mặt bằng chưa bao giờ là dễ dàng, thế nhưng lại không có trường lớp nào đào tạo cán bộ này. Họ là những mảnh ghép của nhiều ngành nghề, chuyên môn khác nhau và phải giải quyết một công việc ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của từng gia đình, va chạm vào đúng nơi ở, chỗ ăn, và kế sinh nhai của từng hộ dân. Đại diện cho ngành điện lực làm việc với dân, những người làm công tác GPMB khác luôn tâm niệm, để được người dân ủng hộ, họ cần phải luôn tôn trọng người dân, luôn nghĩ cho lợi ích của người dân, vận dụng những chính sách có lợi cho người dân, ứng xử với dân bằng một tấm lòng Nhân văn, nhân ái.
Mỗi lần phải giải quyết tình huống khó xử là một lần các cán bộ này tích lũy kinh nghiệm, rèn luyện kỹ năng để rồi trở thành những “mảnh ghép đa chiều”, có thể tự điều chỉnh để “khớp nối” với bất kỳ mảnh ghép nào, để thành những người thương thuyết tài năng.
Bài dự thi của phòng Đền bù nhân dịp chào mừng kỷ niệm 15 năm thành lập EVNNPT và 35 năm thành lập CPMB
25/05/2023