Nhà máy thủy điện Sơn La về đêm. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
 

Bảy tổng sơ đồ của 7 giai đoạn, trải qua muôn vàn khó khăn, đổ bao mồ hôi và cả xương máu, CBCNV ngành Điện đã tạo nên một hệ thống các công trình nguồn và lưới điện trải dài khắp cả nước với tổng công suất của toàn hệ thống điện đạt 31.568MW. Từ các cụm nhà máy- đường dây hoạt động độc lập theo từng khu vực, đến nay, sau 60 năm, hệ thống điện quốc gia đã là một thể thống nhất, các đường dây và trạm biến áp truyền tải- phân phối trải khắp các miền của đất nước, trong đó, trục xương sống là hệ thống truyền tải siêu cao áp 500kV Bắc-Nam gồm 2 mạch với tổng chiều dài gần 3.500km.
 

Đảm bảo điện đi trước một bước
 

Với vai trò chủ đạo trong đầu tư nguồn và lưới điện, đáp ứng nhu cầu điện cho nền kinh tế và đời sống xã hội, góp phần quan trọng  đảm bảo an sinh xã hội, an ninh- quốc phòng biên giới, hải đảo, EVN đã hoàn thành suất sắc nhiệm vụ đầu tư phát triển nguồn và lưới điện, theo đó, đảm bảo cung cấp điện đáp ứng nhu cầu sử dụng luôn tăng cao của đất nước, đảm bảo môi trường thuận lợi về điện để thu hút đầu tư vào thị trường Việt Nam.
 

Sản lượng điện phục vụ phát triển kinh tế-xã hội tăng trưởng liên tục với tốc độ cao, từ 34,9 tỷ kWh năm 2003 lên mức 115,2 tỷ kWh năm 2013; tốc độ tăng điện thương phẩm bình quân là 12,69%/năm, tăng gấp 1,88 lần so với tăng trưởng GDP, điện thương phẩm bình quân trên người dân đến cuối năm 2013 là 1.285 kWh/ người/năm, tăng 2,96 lần so với năm 2003 (434 kWh/người/năm).
 

Mặc dù từ năm 2008, trong tình hình suy thoái kinh tế thế giới, kinh tế trong nước gặp nhiều khó khăn, việc huy động đủ nhu cầu vốn cho đầu tư, giải phóng mặt bằng của các dự án điện gặp rất nhiều khó khăn, nhưng với sự nỗ lực cao, EVN đã thu xếp đủ vốn cho các dự án nguồn và lưới điện. Kết quả, từ năm 2003 đến 2013, trong vòng 10 năm gần đây, EVN đã đầu tư và đưa vào vận hành 60 tổ máy thuộc 29 dự án nguồn điện mới với tổng công suất 10.416MW, chiếm 46,6% tổng công suất phát điện được đưa vào khai thác trong giai đoạn 2003-2013 trên toàn quốc, đưa tổng công suất của toàn hệ thống điện tới cuối năm 2013 đạt 31.568MW, trong đó, EVN sở hữu 18.565MW công suất phát điện, chiếm gần 61% tổng công suất phát điện của Việt Nam, có năng lực đảm bảo sản xuất tới 65% sản lượng điện toàn hệ thống hàng năm. Như vậy, chỉ trong 10 gần đây (2003-2013), EVN đã tăng nguồn công suất phát điện băng 110 năm trước 2003 và đưa Việt Nam lên vị trí thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á, thứ 31 trên thế giới về quy mô nguồn điện. Đặc biệt, ngày 23-12-2012, Thủ tướng Chính phủ đã cắt băng khánh thành công trình Nhà máy thủy điện Sơn La, hoàn thành sớm 3 năm so với Nghị quyết của Quốc hội, đem lại hiệu quả lớn về kinh tế-xã hội. Với công suất 2.400MW, Nhà máy thủy điện Sơn La trở thành công trình thủy điện lớn nhất Đông Nam Á, là điểm sáng về tinh thần đoàn kết, nhất trí, phát huy tinh thần tự lực, tự cường, sáng kiến cải tiến kỹ thuật và tối ưu hóa sản xuất, huy động tối đa nội lực tiềm năng làm chủ khoa học kỹ thuật tiên tiến của EVN cũng như các đơn vị thi công trên công trường.
 

Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
 

Cũng trong 10 năm (2003-2013), EVN đã đóng điện nhiều công trình lưới điện trải dài trên địa bàn cả nước, từ thành phố đến các xã vùng sâu vùng xa. So với năm 2003, lưới điện 110kV đến 500kV, tăng 220% với tổng chiều dài là 32.655km; dung lượng trạm biến áp tăng 356% với tổng dung lượng là 85.254MVA. Lưới điện trung, hạ áp tăng 220% với 406.970km; dung lượng trạm biến áp tăng 250% với 61.897MVA.  Từ năm 2003 đến 2013, EVN đã đầu tư 505.010 tỷ đồng vào phát triển cơ sở hạ tầng điện lực, bình quân bằng khoảng 7,14% tổng đầu tư cả nước.
 

Trưởng thành từ những công trình
 

Chính trong giai đoạn này, với hàng trăm công trình nguồn và lưới điện đồng bộ, lực lượng tư vấn thiết kế điện và quản lý dự án tạo được sự bứt phá đáng khâm phục. Nếu như Công ty CP Tư vấn xây dựng điện 1 được biết đến như cánh chim đầu đàn của Tư vấn điện Việt Nam với những công trình để đời như: Thủy điện Sơn La, Ialy, Sê San 3, Tuyên Quang, nhiệt điện Uông Bí mở rộng 1, Quảng Ninh 1-2, Mông Dương 1-2…; với công nghệ bê tông đầm lăn (RCC), trụ biến áp kín (GIS) được áp dụng thành công đầu tiên ở Việt Nam, thì Công ty Tư vấn điện 2 trưởng thành từ hàng trăm công trình nguồn và lưới điện, như: Thủy điện Trị An, Hàm Thuận Đa Mi-Đa Nhim, Đại Ninh, A Vương, Buôn Kuôp, Srêpok 3; các công trình tại Trung tâm điện lực Phú Mỹ, Ô Môn, Cà Mau, Nhơn Trạch, Vĩnh Tân, Duyên Hải..,; các đường dây 500kV Phú Mỹ-Nhà Bè-Phú Lâm, Sơn La-Hiệp Hòa, Đà Nẵng-Hà Tĩnh, Nhà Bè-Ô Môn, Vĩnh Tân-Sông Mây, cáp ngầm 220kV Nhà Bè- Tao Đàn…; các Trạm biến áp 500kV Phú Mỹ, Nhà Bè, Tân Định, Ô Môn, trạm GIS 220kV Tao Đàn, Hiệp Bình Phước…Công ty Tư vấn xây dựng điện 2 cũng được biết đến như là một đơn vị tư vấn hàng đầu của Việt Nam về nhà máy điện công nghệ tuabin hỗn hợp.
 

Công ty tư vấn xây dựng điện 3 với lực lượng lao động tinh gọn và cơ động, ngày càng mở rộng quy mô hoạt động, với việc thực hiện quy hoạch Trung tâm nhiệt điện Nghi Sơn (1.800MW), Quảng Trạch (2.400MW), Long Phú (4.400MW); Quy hoạch phát triển lưới điện phát triển các tỉnh, thành phố: Đà Lạt, Vũng Tàu, Biên Hòa, Cần Thơ…
 

Ra đời từ Phân viện Quy hoạch thiết kế điện Miền Nam (năm 1976), Công ty Tư vấn xây dựng điện 4 đã từng bước vươn lên trở thành đơn vị tư vấn độc lập cho nhiều công trình quan trọng, như: Buôn Tuasrah, Krông Hnăng, Bản Uôn, Srêpok 4, Hồi Xuân, thủy điện tích năng Bác Ái…
 

Cùng với sự trưởng thành của lực lượng tư vấn xây dựng điện, các Ban Quản lý dự án lưới điện Miền Bắc, Miền Trung và Miền Nam cũng đã khẳng định được thương hiệu của mình trong lĩnh vực quản lý dự án lưới điện.
 

Theo Quy hoạch điện VII, năm 2015, EVN sẽ cung cấp cho nền kinh tế sản lượng điện khoảng 150-155 tỷ kWh, năm 2020 đạt sản lượng 300-330 tỷ kWh, theo đó, EVN sở hữu 23.000MW, chiếm 56% tổng công suất hệ thống điện, chủ động sản xuất khoảng 40% nhu cầu điện; năm 2020, sở hữu khoảng 32.300MW, chiếm khoảng 43% tổng công suất hệ thống điện, chủ động sản xuất 38-40% nhu cầu điện. Theo đó, EVN sẽ phải xây dựng hệ thống lưới điện truyền tải và phân phối hiện đại, đồng bộ với nguồn điện và đảm bảo kết nối đến người tiêu thụ. Khó khăn vẫn còn và luôn ở phía trước, nhưng với những thành quả đã đạt được là cơ sở để EVN phát triển bền vững, giữ vững vai trò chủ đạo trong đảm bảo cung cấp điện phục vụ phát triển kinh tế -xã hội.